تفاوت زبان های مختلف برنامه نویسی

در صورتیکه قصد ورود به دنیای طراحی سایت را دارید لازم است بدانید که سایت ها با چه زبان هایی نوشته میشوند .کدام ها برای کار شما مناسب است و چه فرقی با یکدیگر دارند؟ ما در آموزشگاه کامپیوتر پرتو، به دفعات مختلف در کلاس ها پیرامون این موضوع صحبت کرده ایم. با ما در این مقاله همراه باشید.

نخست لازم است به دو بخش کلی زبان های برنامه نویسی اشاره کنیم:

• زبان های سمت سرور
• زبان های سمت کاربر

در این مقاله سعی بر این است که تمامی زبان های برنامه نویسی تحت وب را به شما معرفی نموده و به بررسی تفاوت های آنان با یکدیگر بپردازیم …

زبان های سمت سرور:

این زبان ها مربوط به به اصطلاح پشت صحنه است و کاربر با آنها سرو کار ندارد.انجام امور محاسباتی توسط این زبان ها صورت میپذیرد. در واقع انجام پردازش اطلاعات دریافتی از سوی کاربر در عهده این زبان ها است.

از جمله این زبان ها میتوان به : Asp.net , PHP , JAVA  ، پایتون ، روبی و … اشاره نمود.

جاوا :

این زبان یکی از محبوبترین زبانهای برنامه نویسی تا سال 2012 بود.این زبان قابلیت پیاده سازی بر روی تمامی پلتفرم های استاندارد را دارد.توجه نمایید که زبان جاوا را با زبان جاوا اسکریپت اشتباه نگیرید.

تقسیم بندی تکنولوژی های جاوا به سه صورت زیر قابل تقسیم است:

• جاوا سازمانی (JEE):  این پلتفرم بنام Java enterprise edition است .از این پلتفرم در توسعه برنامه های سازمانی و بزرگ استفاده میشود.همچنین برنامه های شبکه و سرورها نیز توسط این پلتفرم ساخته میشوند.
• جاوا اپلیکیشن موبایل (J2ME): این پلتفرم بنام Java 2 Mobility Edition شناخته میشود.این پلتفرم دارای کتابخانه های بسیاری است و برای توسعه اپلیکیشن های دستگاه های کوچک مانند موبایل کاربرد دارد.
• جاوا استاندارد (J2SE): مخفف شده نام Java 2 platform standard edition است.کاربرد این پلتفرم در تولید برنامه های کاربردی نظیر انواع بازی ها و یا اپلیکیشن های پایگاه داده ها است.

 PHP :

مخفف عبارت Hypertext Preprocess  به معنی ابر پردازنده متن است.یکی از پر طرفدارترین زبان های برنامه نویسی سمت سرور PHP است .از این زبان در طراحی سایت های پویا استفاده میشود.ساختار این زبان شبیه به زبان C و Perl است.به همین دلیل یادگیری آن برای افرادی که به تازگی وارد دنیای وب شده اند آسان و قابل درک است.علاوه بر این php یک زبان شی گراست که علاوه بر توسعه وبسایت کاربری عمومی نیز دارد.برای یادگیری php  ، می توانید در کلاس آموزش php شرکت نمایید.

Asp.net  :

مخفف عبارت Active Sever Page  است که به معنی صفحات فعال تحت وب است.یکی از قدرتمندترین زبان های تحت وب برای تولید اپلیکیشن های وب است.بان اطلاعاتی این زبان sql server  است و در سرورهای ویندوز قابل اجرا میباشند.این زبان دارای تعداد زیادی ابزارهای کنترلی مانند تول باکس های متعدد جهت کد نویسی برای صفحات html هستند.

پایتون :

یکی از محبوبترین زبان های برنامه نویسی است که بازار شغلی مناسبی هم دار.syntax های آن بسیار آسان و قابل درک دارد به همین دلیل طرفداران بسیاری را از آن خود کرده است.در این زبان براکت استفاده نمیشود اما بجای آن قفل های کد توسط indentation  تعریف میشوند.خطوط با خطوط به پایان میرسند و نه با یک کاراکتر خاص.کلاس آموزش پایتون در آموزشگاه کامپیوتر پرتو ، پایتون را به صورت اصولی به شما آموزش می دهد.

Go (Golang) :

Go زبانی متن‌باز توسعه‌یافته توسط گوگل است که به دلیل عملکرد بالا، سادگی و مقیاس‌پذیری در برنامه‌های سمت سرور مورد توجه قرار گرفته است. این زبان برای سیستم‌های توزیع‌شده، پردازش ابری و برنامه‌های بلادرنگ (مانند Kubernetes و Dropbox) مناسب است. Go با سینتکس مینیمال و کامپایل سریع، توسعه را تسریع می‌کند و مصرف حافظه کمی دارد. اگرچه کتابخانه‌های آن به گستردگی Python یا Java نیستند، اما برای پروژه‌های مدرن و کارایی‌محور گزینه‌ای رو به رشد است

Ruby:

Ruby زبانی شیءگرا و تفسیرشده است که در دهه ۱۹۹۰ توسط Yukihiro Matsumoto برای لذت‌بخش کردن برنامه‌نویسی طراحی شد و با فریم‌ورک Ruby on Rails (معرفی‌شده در ۲۰۰۴) برای توسعه سریع وب اپلیکیشن‌ها محبوب شد. سینتکس ساده و خوانای آن، مانند انگلیسی، کد را مختصر و نگهداری‌پذیر می‌کند و برای پروتوتایپینگ سریع و سایت‌های دینامیک مناسب است. جامعه قوی و تمرکز بر “کنوانسیون بر پیکربندی” آن را برای استارت‌آپ‌ها ایده‌آل کرده، اما عملکرد کندتر در مقیاس بزرگ و منحنی یادگیری منحصربه‌فرد ممکن است چالش‌برانگیز باشد. سایت‌هایی مانند Twitter و Airbnb از Ruby استفاده می‌کنند.

زبان های سمت کاربر :

زبان سمت کاربر زبانی است که وظیفه ارتباط کاربر با سایت را دارد. در واقع کدهای این زبان ها در مرورگر کاربر اجرا میگردند. زبان‌های برنامه‌نویسی سمت کاربر (Client-Side) عمدتاً برای توسعه رابط کاربری و تعاملات در مرورگر استفاده می‌شوند. بر اساس روندهای سال ۲۰۲۵، زبان‌های اصلی سمت کاربر شامل JavaScript، TypeScript، HTML، CSS و Dart هستند

در صورتیکه تنها از این دسته کدها برای طراحی و ساخت وبسایت استفاده نمایید ، نتیجه حاصله، یک وبسایت ایستا خواهد بود که نه تنها تعامل خوبی با کاربر ندارد و کنترل آن بسیار سخت ، بلکه از نظر سئو نیز امتیاز پایینی دارد .حال به تشریح انواع زبان های برنامه نویسی سمت کاربر میپردازیم.

• سایت استاتیک یا ایستا به سایت هایی گفته میشود که تنها به ارائه یک سری از اطلاعات میپردازد و هیچگونه تعامل دو طرفه ای با کاربر ندارد.بعنوان مثال ،سایت معرفی محصولات یک شرکت که صرفا اطلاعاتی را در مورد محصولاتش به مخاطب عرضه مینماید.
• سایت پویا یا داینامیک به سایت هایی گفته میشود که کاربران سایت میتوانند با سایت در تعامل باشند.بعنوان مثال بتوانند در سایت ثبت نام کنند.نظر دهند و یا خرید کنند.

Html  :

این کلمه مخفف عبارت HyperText Markup Language است .به معنی زبان نشانه گذاری ابر متن.این زبان به عنوان اسکلت بندی یک وبسایت در نظر گرفته میشود بطوریکه دیگرزبان ها با این کد ها ارتباط برقرار میکنند و بر روی آن سوار میشوند.این زبان یک سری کد های بسیار ساده هستند که یادگیری آن زمان اندکی را میطلنبد.در عین حال زبانی است که برای ورود به دیگر عرصه ها ، یادگیری آن واجب است.از html بعنوان یک زبان یاد نمیشود زیرا تنها توسط تگ های آن میتوان موردی را بر روی مرورگر به نمایش دراورد.برای یادگیری html می توانید از منابع آنلاین استفاده کنید و یا در کلاس آموزش html,css  در آکادمی پرتو شرکت نمایید.

Css :

همانطور که در بالا نیز بیان نمودم کدهای html تنها به مانند اسکلت یک ساختمان هستند که هیچ خاصیت نمایشی ندارند.و توسط آنها نمیتوان هیچ موردی را به نمایش دراورد.

با مرور زمان و پس از نیاز انسان به نمایش دادن موارد گرافیکی زبانی تحت عنوان Css ابداع شد.این کلمه مخفف عبارت Cascading Style Sheets به معنی الگوهای آبشاری است.کدهای این زبان به Html وصل میشوند و سپس موارد گرافیکی بر روی صفحه به نمایش در می ایند.از جمله این موارد میتوان به استایل دادن به نوشته ها ،سایه ،تنظیم اندازه بین اجزا ،حاشیه عس ها و … اشاره نمود.

جاوا اسکریپت :

یکی از معروفترین زبان های برنامه نویسی است که توسط آن میتوان وبسایت ها را تعاملی نمود.بعنوان مثال کاربر با تغییر مکان موس بر روی منو با باز شدن زیر منو ها مواجه خواهد شد.

برخی از مواردی که توسط آن ها میتوان با استفاده از جاوااسکریپت آن ها را اجرا نمود عبارتند از :

نمایش داده ها توسط جداول و نمودارها

تغییر در وبسایت توسط حذف و اضافه تگ های html

ساخت قسمت های تعاملی مانند : منوها ، Data Picker  و …

ایمپورت داده ها از سایر سایت ها و تحلیل آنها

استفاده از فناوری AJAX به منظور جلوگیری از بارگذاری مطالب تکراری

برای آموزش حرفه ای جاوااسکریپت، شرکت در کلاس آموزش جاوااسکریپت را به شما پیشنهاد میکینم.

TypeScript :

TypeScript یک سوپرست از JavaScript است که توسط مایکروسافت در سال ۲۰۱۲ معرفی شد و تایپینگ استاتیک و قابلیت‌های شیءگرایی پیشرفته را به JavaScript اضافه می‌کند. این زبان با بهبود خوانایی و نگهداری کد، خطاها را در زمان کامپایل کاهش می‌دهد و برای پروژه‌های بزرگ و تیمی ایده‌آل است. TypeScript با فریم‌ورک‌هایی مانند Angular و React سازگار است و در سال ۲۰۲۵ به دلیل مقیاس‌پذیری و ابزارهای توسعه قوی، در توسعه اپلیکیشن‌های وب پیچیده محبوبیت زیادی دارد، اگرچه نیاز به یادگیری اضافی نسبت به JavaScript دارد.

Dart :

Dart زبانی توسعه‌یافته توسط گوگل در سال ۲۰۱۱ است که با فریم‌ورک Flutter برای ساخت اپلیکیشن‌های وب و موبایل چندپلتفرمی استفاده می‌شود. این زبان شیءگرا با سینتکس شبیه به JavaScript و C#، عملکرد بالا و رندرینگ سریع را ارائه می‌دهد. Dart در سال ۲۰۲۵ برای توسعه اپلیکیشن‌های وب تعاملی و SPAها با Flutter محبوبیت بیشتری یافته، به‌ویژه به دلیل کامپایل به JavaScript و پشتیبانی از Hot Reload برای توسعه سریع. با این حال، جامعه کوچک‌تر آن نسبت به JavaScript ممکن است منابع کمتری در دسترس قرار دهد.

اما اینها تنها زبان های برنامه نویسی مربوط به حوزه وبسایت نبودند و زبان های بسیاری در این زمینه وجود دارند. اما در این مقاله سعی شد در مورد برخی از پرمصرف ترین زبان های برنامه نویسی اطلاعاتی به شما مخاطبان داده شود.