جاوا اسکریپت چیست

حتما نام این زبان درون متنی را شنیده اید، زبان ترسناکی است اما اگر از پس آن بر بیایید، شما بدون شک یک طراح سایت هستید، امروز تصمیم گرفته ام در مقاله ای کوتاه و جذاب به این سئوال پاسخ دهم که جاوا اسکریپت چیست؟ با من همراه باشید
همواره در کلاس آموزش طراحی سایت خود در آموزشگاه کامپیوتر پرتو، به این موضوع اشاره کرده ام که دانشجویی که بتواند از پس کلاس آموزش جاوااسکریپت بر بیاید، بدون شک یک طراحی سایت حرفه ای است

اما برویم به این سئوال پاسخ دهیم که واقعا جاوا اسکریپت چیست ؟

جاوااسکریپت یا javascript یکی از زبان های برنامه نویسی است که درون کدهای html قرار میگیرد.در واقع یک زبان اسکریپت نویسی است که با کدهای html سر و کار دارد و دقیقا همان کد ها را بر روی پلتفرم های مختلف اجرا میکند.این زبان ،یک زبان سطح بالا و پویا و شی گرا است.از جاوا اسکریپت بعنوان یکی از سه هسته اصلی تشکیل دهنده وب یاد میشود(HTML-CSS-JavaScript).این زبان قابلیت پشتیبانی توسط اکثر مرورگرها نظیر فایرفاکس ،کروم ،اکسپلورر ،اپرا ،سافاری و Edge را دارد.علاوه بر آن اکثر مرورگرهایی که در گوشی های هوشمند وجود دارند از نیز قابلیت پشتیبانی از این زبان برنامه نویسی را دارند.

همیشه گفته ام و مجددا اینجا به شما هم می گویم که بدون اینکه بر روی html.css  به صورت کامل مسلط باشید ، فکر یادگرفتن جاوا اسکریپت را از سرتان بیرون کنید!

این را به تعداد و دفعات زیاد در کلاس آموزش html/css  به دانشجویانم گفته ام!

کاربرد جاوا اسکریپت تنها در سمت کاربر خلاصه نمیشود و میتوان توسط فریمورک هایی نظیر vue.js برنامه نویسی سمت سرور را نیز انجام داد.بنابراین جاوا اسکریپت یک زبان برنامه نویسی دو طرفه یا Both Side است.
این موضوع یکی از محاسن اساسی جاوا اسکریپت است .کمتر زبان برنامه نویسی دو طرفه در دنیا وجود دارد برای همین موضوع تا این حد تاکید دارم بر روی یادگیری این زبان.

کاربرد های جاوا اسکریپت

جاوااسکریپت یکی از زبان های تکامل یافته است که داخل مرورگر شما قرار دارند و تمامی قابلیت های یک برنامه نویسی معمولی را دارد.ویژگی های جاوااسکریپت عبارتند از :
o تعریف متغیرها
o تعریف و فراخوانی توابع
o ذخیره و بازیابی مقادیر
o انجام محاسبات ریاضی
o نمایش پیام و یا اخطار به کاربران
o تعریف کلاس ها
o استفاده و بارگذاری ماژول های خارجی
o ساخت انواع منو به همراه انیمیشن
o تعریف و نوشتن پردازنده رویداد که به کاربر پاسخ میدهد
o متحرک سازی و انیمیشن
o جمع آوری اطلاعات از کاربران سایت
o عکس العمل نشان دادن به واکنش کاربران نظیر حرکت کاراکتر یا تغییر شکل عکس ها در زمانیکه کاربر موس خود را بر روی آن ها میبرد
این ها تنها برخی از ویژگی های جالب جاوااسکریپت در دنیای وب بود .
این زبان در سمت کاربر اجرا می شود و منابع سرور را درگیر نمی کند، همین موضوع باعث میشود نزد توسعه دهندگان بسیار محبوب باشد.

جاوا اسکریپت چگونه عمل میکند؟

تا به اینجا، متوجه شدید که جاوا اسکریپت چیست و چه می کند، حال بیایید نگاهی به عملکرد این زبان داشته باشیم
در هنگامی که یک مرورگر بارگذاری میشود ،کدهای html تجزیه و سپس اجرا میشوند.سپس مدل شی گرا متن برنامه (DOM) را ایجاد مینمایند.DOM یکی از رابط های برنامه نویسی اپلیکیشن است که کدهای HTL/XHTML/XML را به یک ساختار درختی تبدیل میکند که در این درخت هر شاخه ،یک شی در کل برنامه است.سپس نوبت به کدهای CSS و JavaScript میرسد.در این مرحله اجرای کدها به جاوااسکریپت یا CSS واگذار میشود.موتور جاوااسکریپت موجب بارگذاری کدهای داخلی و یا خارجی برنامه میشود اما هیچکدام از این کد ها را بلافاصله اجرا نمیکند.زیرا منتظر اجرای کدها بطور کامل توسط HTML و CSS میشود و پس از اتمام اجرای کدها توسط این دو زبان جوااسکریپت وارد عمل شده و نسبت به اجرای کدها اقدام مینماید.

اما پس از بررسی اینکه جاوا اسکریپت چیست ، باید بدانید که هر زبان برنامه نویسی مزایا و معایبی دارد که در ادامه به بیان این موارد خواهیم پرداخت:

مزایای های جاوا اسکریپت

• چندمنظوره بودن: قابل استفاده در توسعه وب (سمت کاربر و سرور با Node.js)، اپلیکیشن‌های موبایل، دسکتاپ و حتی بازی‌سازی.
• اجرای سمت کاربر: کد در مرورگر اجرا می‌شود، که باعث کاهش بار سرور و افزایش سرعت پاسخ‌گویی می‌شود.
• رابط کاربری پویا: امکان ایجاد رابط‌های تعاملی و دینامیک بدون نیاز به بارگذاری مجدد صفحه.
• جامعه بزرگ و منابع غنی: پشتیبانی گسترده از طریق کتابخانه‌ها، فریم‌ورک‌ها (مانند React، Vue، Angular) و مستندات.
• سازگاری با مرورگرها: در تمام مرورگرهای مدرن اجرا می‌شود و استانداردهای وب را پشتیبانی می‌کند.
• انعطاف‌پذیری: قابلیت استفاده برای وظایف ساده (مانند دستکاری DOM) تا برنامه‌نویسی پیچیده (مانند اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای).
• به‌روزرسانی مداوم: استانداردهای جدید (مانند ES6 و بالاتر) ویژگی‌های مدرن مثل arrow functions، async/await و ماژول‌ها را اضافه کرده‌اند.
• پشتیبانی از APIهای مدرن: دسترسی به APIهای مرورگر مثل Fetch، WebSocket و WebGL برای عملکردهای پیشرفته.
• متن‌باز بودن: رایگان و قابل توسعه توسط جامعه برنامه‌نویسان.
• سرعت یادگیری بالا: نسبتاً ساده برای مبتدیان و قابلیت‌های پیشرفته برای حرفه‌ای‌ها.

معایب جاوا اسکریپت

معایب جاوااسکریپت به شرح زیر است:

• مشکلات امنیتی: اجرای کد در مرورگر می‌تواند به حملات XSS (Cross-Site Scripting) یا سوءاستفاده‌های دیگر منجر شود.
• عملکرد در پروژه‌های بزرگ: در مقایسه با زبان‌های کامپایل‌ شده مانند C++، ممکن است در برنامه‌های سنگین کندتر عمل کند.
• ناسازگاری مرورگرها: هرچند کمتر از گذشته، تفاوت‌های جزئی در پیاده‌سازی جاوااسکریپت بین مرورگرها می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
• وابستگی به مرورگر: عملکرد به کیفیت موتور جاوااسکریپت مرورگر (مانند V8) بستگی دارد.
• مدیریت پیچیدگی: در پروژه‌های بزرگ، بدون استفاده از فریم‌ورک‌ها یا ساختار مناسب، کد می‌تواند نامنظم و سخت‌نگهداری شود.
• خطاهای پنهان: به دلیل تایپ دینامیک، خطاها ممکن است تا زمان اجرا مشخص نشوند.
• مصرف منابع: در اپلیکیشن‌های پیچیده، ممکن است مصرف حافظه و CPU بالا باشد، به‌ ویژه در دستگاه‌های ضعیف.
• یادگیری پیشرفته چالش‌ برانگیز: مفاهیم پیشرفته (مانند کلوژرها یا مدیریت asynchronous) برای مبتدیان دشوار است.
• عدم بلوکه شدن پیش‌فرض : اجرای ناهمزمان (asynchronous) می‌تواند منجر به پیچیدگی‌هایی مانند callback hell شود، اگر به‌درستی مدیریت نشود.
• وابستگی به ابزارهای اضافی: برای پروژه‌های بزرگ، نیاز به ابزارهایی مثل Webpack یا TypeScript برای مدیریت بهتر کد وجود دارد.

ما در کلاس آموزش جاوا اسکریپت در بهترین آموزشگاه طراحی سایت ، سعی می کنیم این مهارت ها را به درستی به شما آموزش دهیم.
من، مهندس مهدی موسوی ، به شما می آموزم که چگونه به طرز حرفه ای از این زبان بهره ببرید و به صورت حرفه ای بتوانید این زبان را در پروژه های خود استفاده نمایید.
با ما همراه باشید.

امیدوارم با مطالعه ی این مقاله، به این سئوال شما پاسخ داده باشم که جاوا اسکریپت چیست ؟