WEB3 چیست

علم بشر دائما در حال رشد و پیشرفت است و این پیشرفت در حوزه IT سرعتی بیش از سایر علوم دارد. یکی از واژه هایی که اخیرا در حوزه وب به گوش میخورد، واژه WEB3 یا وب3 است. اما معنی WEB3 چیست و چه کاربردی دارد؟ با آموزشگاه کامپیوتر پرتو، همراه باشید.

بیایید پیش از اینکه به معنی و کاربرد WEB3 بپردازیم، اندکی در مورد تاریخچه وب که متشکل از وب1 و وب2 بود بپردازیم تا بتوانیم درکی عمیق تر از وب3 را به شما ارائه دهیم. ..

وب 1 چیست

مفهوم WEB برای اولین بار در سال 1989 توسط “تیم برنرز لی” ارائه گردید و مخفف عبارت “World Wide Web” است که به معنی شبکه جهانی وب است. این ایده در جهت ایجاد ارتباط بین افراد در سراسر دنیا شکل گرفت و در اواخر سال 1990 ظهور پیدا کرد. این علم تا سال 2004 مورد استفاده قرار گرفت و فضای وب را متشکل از تعداد بسیاری صفحات اینترنتی و لینک ها کرد. اما مشکل اینجا بود که این وب، وب تعاملی نبود و صفحات وبسایت در این بستر بشکلی استاتیک بود.
وبسایت هایی که در نسل 1 اینترنت بوجود آمدند، توسط شرکت های بزرگ تاسیس شدند و بشکل فقط خواندنی و روزنامه وار بودند.
اما کاربران برای رفع نیازهای خود و ایجاد ارتباط به اینترنتی فراتر از وب1 احتیاج داشتند. بنابراین عمر وب1 تنها تا سال 2004 ادامه پیدا کرد.

وب 2 چیست

وب 2 از سال 2004 تا به امروز ادامه پیدا کرده است و کاربران در وبسایت ها علاوه بر خواندن، قادرند عمل نوشتن را نیز انجام دهند و تعامل بیشتری با وبسایت مورد نظرشان برقرار نمایند. بدین منظور کاربران میتوانند عمل تولید محتوا را نیز در بستر وب3 انجام دهند. همچینین افراد قادرند تا نسبت به تکمیل فرم ها از طریق وب2 اقدام نمایند.
از دیگر تغییراتی که وب2 نسبت به وب1 داشت، افزایش پهنای باند برای انتقال دیتا بود. علاوه بر آن کاربران در وب2 با شبکه های اجتماعی نظیر فیسبوک، توئیتر، اینستاگرام، تلگرام و … آشنا شدند و توانستند اطلاعات مورد نظر خود را بشکل همزمان با دیگر کاربران منتشر نموده و اطلاعات مورد نیازشان را از بستر وب2 بدست آورند.
پیدایش تلفن های هوشمند، بازی های آنلاین، محاسبات موبایلی، شبکه های اجتماعی، پیدایش بیگ دیتاها و الگوریتم یادگیری زبان ماشین حاصل بوجود آمدن وب2 بود.
اما مشکل زمانی بوجود آمد که کاربران متوجه شدند که شرکت های فناوری اطلاعات، اقدام به جمع آوری اطلاعات شخصی ایشان و فروش آن ها نموده اند! بنابراین نیاز بود تا کاربران نسبت به حفظ اطلاعات شخصی خود، اندکی محتاط تر عمل نموده و اسرار خود را حفظ نمایند. نکته ای که از دید وب2 مخفی مانده و این علم در محیا نمودن آن عاجز است. بنابراین کاربر نیاز به وب3 پیدا نموده است.

وب 3

ایده شکل گیری وب 3 در سال 2014 توسط “گوین وود” ارائه گردید و در سال 2021 بطور رسمی وارد سیر استفاده شد. در واقع وب3 به عنوان راه حلی برای مشکلات وب3 و تکمیل آن مطرح گردید.
وب3 را به عنوان وب هوشمند نیز میتوان متصور بود. بدین معنی که نه تنها کاربر در آن متمرکز نمیباشد و میتواند استفاده ای بی حد و حصر از آن داشته باشد، بلکه میتواند علاوه بر متن، با استفاده از داده های دیگری همچون صوت، تصویر و یا هر مدل دیگری با دیگر کاربران تعامل داشته باشد. در حال حاضر ما در ابتدای کار با وب3 یا وب هوشمند هستیم و برای استفاده از تمامی امکانات آن، نیاز به تکمیل تمامی بسترهای آن داریم.

تفاوت وب 1 -وب 2 – وب 3

خصوصیات وب 3

1 – گستردگی و عدم تمرکز :

بر خلاف وب1 و و ب2 که در اختیار بخش محدودی از کاربران قرار داشت، در وب3 کاربران میتوانند دسترسی بدون محدودیتی از وب را داشته باشند و بر روی آثار خود مدیریت داشته و اثر گذار باشند. به عنوان مثال در حال حاضر کاربران برای انتشار تصاویر خود بر روی اینستاگرام نیاز به تلفن هوشمند دارند. اما در صورت استفاده از وب3 شما قادر خواهید بود اطلاعات خود را با استفاده از اینترنت اشیا در بستر اینترنت منتشر نمایید.
2 – استفاده از بسترهای بومی :

برای استفاده از وب3 لازم است تا از زیر ساخت های فیزیکی استفاده نمایید.

3 – سیستم حقوق و جزای فردی :

در بستر وب3 افراد بدون نیاز به بستر و زیر ساخت جزایی، بطور مستقیم از عملیات خود پاداش و یا جزا دریافت میکنند.

4 – استفاده از هوش مصنوعی :

با استفاده از این امکان، اعمال هرگونه رفتار متقلبانه ای از کاربران گرفته خواهد شد. به عنوان مثال در حال حاضر شرکت ها میتوانند با استخدام افراد مختلف، ایشان را در جهت نشر کامنت های تعریف و تمجید از کالای خاص بکار گیرند. این در حالی است که هوش مصنوعی جلوی هرگونه رفتار متقلبانه را خواهد گرفت.
مثالی دیگر : در حال حاضر رانندگان تنها در نزدیکی با دوربین های ثبت سرعت غیر مجاز از سرعت خود میکاهند. این در حالی است که در آینده ای نه چندان دور، شاهد این هستیم که دوربین ها با اندازه گیری فاصله بین دو دوربین و مدت زمان رسیدن خودرو به دوربین بعدی، قادر خواهند بود سرعت لحظه ای خودرو را محاسبه و راننده متخلف را جریمه نمایند.

5 – تجربه 3 بعدی :

وب 3 در تلاش است تا هوش و رابط کاربری را به انسان شبیه سازد. یکی از این تلاش ها در جهت تجربه کاربری 3 بعدی نرم افزارها است. بر این اساس متاورس یکی از اساس وب3 به شمار می اید که در حال حاضر بر روی پروژه های گیمینگ در حال پیاده سازی هستند.

مزایای وب 3

اما وب3 دارای چه مزایایی است و در صورت استفاده فراگیر از آن چه تغییراتی در زندگی انسان رخ خواهد داد؟
1 – امنیت بیشتر
امنیت یکی از مهمترین مواردی است که کاربران برای فعالیت در هر بستری بدان نیازمندند. در بستر وب2 هکرها قادرند به راحتی با برخورداری از دانش برنامه نویسی اقدام به هک و اعمال برنامه های مخرب باشند. اما در صورت استفاده از بستر وب3، شبکه افراد مخرب و را شناسایی و آن ها را حذف میکند. علاوه بر این به علت متمرکز بودن اطلاعات افراد در وب2، هکرها میتوانند به راحتی اطلاعات مورد نظر خود را هک نمایند. اما با توجه به ماهیت وب3 و غیر متمرکز بودن اطلاعات، هکر برای دستیابی به اطلاعاتی خاص لازم است تا کل شبکه را واکاوی نماید که این کار عملا غیر ممکن خواهد بود.
2 – حفظ حریم شخصی و حذف انحصار طلبی
تمرکز وب3 بر حذف انحصار طلبی و استفاده حداکثری کاربران از شبکه است. بدین منظور در ابتدا تسلط شرکت هایی که بصورت انحصاری اطلاعات را در دست داشتند کمتر شده و در نهایت انحصار استفاده از آن ها سلب امتیاز خواهد شد. علاوه بر آن حفظ حریم شخصی کاربران بیش از قبل در دست خود کاربر قرار خواهد گرفت.
3 – کاربران مالک اطلاعات خود هستند
وب3 اطلاعات فردی را بشکلی رمز گذاری شده ذخیره میکند. بنابراین شرکت های بزرگ، از دسترسی به اطلاعات فردی عاجز خواهند ماند. در واقع کلیه اطلاعات کاربر اعم از اطلاعات شخصی یا منتشر شده در بستر محتوا، در دسترس شخص کاربر است و تنها خود اوست که میتواند از این اطلاعات در هر بستری استفاده نموده و از آن کسب درآمد کند.
4 –حذف سانسور
اطلاعات در بستر وب3 قابلیت سانسور نداشته و هیچ شخصی بر اطلاعات شخص یا شرکتی دیگر قابلیت اعمال هیچگونه تغییری را ندارد. در واقع امکان کنترل یا حذف داده های کاربران توسط نهادهای نظارتی وجود نخواهد داشت
5 – عدم قطعی سرورها
اساس وب3 بر غیر متمرکز بودن آن است. بنابراین سرورهای وب3 به این دلیل که از یک شبکه غیر متمرکز استفاده میکنند، هیچگونه قطعی ندارند.
6 – عدم مسدود سازی حساب های مالی
پرداخت ها در شبکه وب3 نیاز به داده های شخصی نداشته و غیر قابل مسدود سازی هستند. این در حالی است که وب2 میتواند برخی از حساب ها را مسدود و یا برخی از سرویس های پرداخت را از دسترس خارج نماید.
7 – حذف محدودیت اجرای برنامه ها
در حال حاضر برنامه ها برای اجرا شدن نیاز به سخت افزاری خاص دارند. اما وب3 با حذف محدودیت ها، به کاربران این امکان را میدهند که برنامه مورد نظر خود را بر روی هرگونه دستگاهی و بدون نیاز به اعمال هزینه های جانبی، مورد استفاده قرار دهند.

معایب وب 3

اما در کنار مزایای بسیاری که استفاده از وب3 دارد، معایبی را میتوان برای آن متصور بود که عبارتند از :
1 – هزینه بالا : در حال حاضر هزینه استفاده از بسترهای وب3 به دلیل عدم گستردگی بسترهای آن بالاست و تنها برخی از اپلیکیشن های غیر متمرکز توانسته اند بخش کوچکی از کدهای خود را در بلاک چین قرار دهند.
2 – تجربه کاربری : یکی از موانعی که موجب میگردد کاربران نسبت به یک علم جدید، از خود بی میلی نشان دهند، پیچیدگی های فنی و رابط کاربری های دشوار آن است. در حال حاضر بسیاری از برنامه هایی که در بستر وب3 در حال استفاده هستند از رابط کاربری بسیار شبیه به وب1 برخورداند. البته ناگفته نماند که به دلیل رشد سریع تغییرات در وب3، لازم است تا کاربران اطلاعات خود را به روز نگه دارند. البته احتمال دارد که با گذشت زمان اندکی از سرعت تغییرات کاسته شود.
3 – جرائم سایبری افسار گسیخته : همانگونه که عنوان نمودیم، عمل هک در بستر وب3 بسیار سخت تر و یا ناشدنی است چرا که اطلاعات بشکل شبکه ای و غیر متمرکز پراکنده شده است و جمع اوری تمامی اطلاعات مورد نیاز امری ناشدنی است. در مقابل اما جمع اوری اطلاعات افرادی که در این فضا اقدام به اعمال رفتارهای ناپسند و غیر قانونی میکنند هم امری سخت و یا حتی ناشدنی است و درست به همین دلیل است که بسیاری از کشورها با وب3 مخالفت نموده و مانع از جاری شدن آن در کشور خود میکنند. چرا که در حال حاضر، پیگیری تخلفات سایبری بر عهده نهادهای نظارتی خاصی است و با توجه به محدود بودن وب2 و اطلاعات افراد، باز هم پیگیری جرائم امری بسیار سخت است.
4 – نیاز به زیر ساخت : برای شناسایی وب3، نیاز به بسترهای غیر متمرکز داریم تا بتوانیم با استفاده از آن ها کاربران را از مزایای استفاده از آن آگاه نماییم. اما در حال حاضر بسیاری از تریبون ها بشکل متمرکز رفتار میکنند. به عنوان مثال اکثر کدهای پروژه های عظیم بر روی گیت هاب قرار دارند و هنوز جایگزینی برای انتشار نامحدود اطلاعات وجود ندارد.

برنامه های کاربردی در وب 3

برنامه هایی که در بستر وب3 مورد استفاده قرار میگیرند، باید قابلیت هضم حجم عظیم اطلاعات را داشته باشند و پس از آن بتوانند اطلاعات را برای موارد مختلف در اختیار کاربران قرار دهند.
برنامه سییری : اپلیکیشن سیری در گوشی های هوشمند آیفون مورد استفاده قرار میگیرند و قابلیت برقراری تعامل هوشمند را با کاربر دارند. بدین منظور میتوانند اعمال و داده های مورد نیاز کاربر را از بستر های اطلاعاتی خود واکاوی نموده و آن را در اختیار کاربر قرار دهند. به عنوان مثال میتوانند آدرس نردیک ترین آموزشگاه کامپیوتر را برای کاربر نمایش دهند.
والفرام آلفا : والفرام الفا یک برنامه “موتور دانش محاسباتی” است که داده های مورد نیاز کاربر را از لیست سایت های موجود واکاوی نموده و نتیجه را به کاربر نمایش میدهد. این در حالی است که در صورتیکه کاربر در موتورهای جستجوی معمولی مانند گوگل عبارت مورد نیاز خود را جستجو نماید با لیست حجیمی از اطلاعات مواجه خواهد شد که لازم است در بین آن ها جستجو نموده تا به اطلاعات مورد نظر خود برسد.
برای مثال : عبارت “انگلیس و برزیل” را در موتور جستجوی گوگل سرچ نمایید. حال شما با لیست عظیمی از وبسایت ها مواجه خواهید شد که در صدر آن ها نتایج مربوط به فوتبال این دو کشور نمایش داده میشود.حتی اگر منظور شما فتوبال نبوده باشد. اما بر اساس بیشترین سرچ که دیگر کاربران داشته اند، این نتایج برای شما نیز به نماش در خواهد آمد.
این در حالی است که در صورتیکه این عبارت را در نرم افزار والفرام آلفا سرچ نمایید، مقایسه دقیق دو کشور برای شما به نمایش در خواهد آمد!

وب 3 و بلاک چین

بلاک چین یکی از تکنولوژی های موجود برای راه اندازی وب غیر متمرکز است. در حال حاضر تکنولوژی بلاک چین یکی از بهترین گزینه ها برای تبادل اطلاعات همتا به همتا است. اما نقش بلاک چین و رمز ارزها در وب3 چیست؟ در بستر وب3، رمز ارزها تبدیل به سوخت شده اند! بدین معنی که شما برای انواع تراکنش در بستر وب3 نیاز به رمز ارزها دارید. در وب3 سرویس هایی بوجود خواهند آمد که به کاربران در ازای نگهداری اطلاعات، رمز ارز ارائه خواهند داد. علاوه بر این، برای استفاده از این اطلاعات مستلزم پرداخت رمز ارز خواهید بود. بنابراین استفاده از وب3 مستلزم آشنایی با انواع رمز ارزها خواهد بود.

برای ورود به دنیای وب 3، می توانید در کلاس آموزش سالیدیتی شرکت کنید

وب3 و وب گردی

برای استفاده از وب در وب نسل 3، راه های مختلفی وجود دارد که یکی از این راه ها استفاده از “متاتسک” است. متاتسک پلاگینی بسیار محبوب و کاربردی است که بر روی مرورگر فایرفاکس و یا کروم قابل نصب است. این پلاگین به کاربر این اجازه را میدهد که قابلیت های جدیدی اعم از اتصال به کیف پول خود را بر روی مرورگر خود اضافه نماید.
از دیگر روش های محبوب برای استفاده از وب3، استفاده از بروزر Brave است. این مرورگر با بلاک کردن تمامی تبلیغات و شناساگرها، توانسته تبدیل به یکی از پر سرعت ترین بروزرها شود. مرورگر Brave با رمز ارزهای BAT که مخفف Basic Attention Token کار میکند.

وب3 و متاورس

در حال حاضر هیچگونه تصویر واقعی از جهان متاورس وجود ندارد اما تلاش بر این است که مرز بین دنیای واقعی و دنیای مجازی در متاورس حذف شود. بر این اساس انسان به واسطه نماینده مجازی خود “آواتار” با این جهان در ارتباط خواهد بود.

وب 3 و بازی

دنیای بازی ها در سال های اخیر دستخوش تغییرات بسیاری شده است. این تغییرات در وب3 به صورتی است که کاربران به دلیل مبتنی بودن بر فناوری بلاک چین و امنیت بالای خود تمایل بسیاری برای استفاده از آن دارند.
علاوه بر آن استراتژی در این بازی ها به گونه ای است که گیمر میتواند با دستیابی به اهداف گوناگون بازی، آن ها را به فروش برساند و کسب درآمد کند. برخی از نمونه بازی های وب نسل 3 عبارتند از : CryptoKitties، Axie Infinity، Sandbox، Decentraland

آینده وب 3 چگونه است؟

با توجه به رشد و سرعت پیشرفت اطلاعات، تنها چیزی که بطور قطعی میتوان در مورد آن نظر داد این است که “آینده از آن وب3 است”. اما توجه به این نکته ضروری است که ما در حال حاضر در وب2 حضور داریم! و تنها بخش بسیار محدودی از وب3 پیاده سازی شده است و باقی موارد برنامه های پیش بینی شده ای است که از آن مد نظر داریم. اما اینکه این موارد در چه مدت زمانی به مرحله اجرا برسند را نمیتوان متصور بود چرا که بسترهای پیاده سازی برای آن وجود ندارد. علاوه بر این ممکن است که برنامه ها و تصورات ما از وب3 بنا بر چیزی که از آن انتظار داریم پیش نرود و در آینده ای نه چندان دور، ما را شگفت زده کند.
اما چیزی که واضح است این است که بنابر برنامه ریزی ها، قرار است وبسایت ها با استفاده از هوش مصنوعی، رفتار انسان را مانند انسان و با استفاده از بکارگیری یادگیری ماشینی و غیر متمرکز پردازش نموده و با ما تعامل نمایند.